Een paar resultaten over belonen

Belonen klinkt zo positief, maar er zit een schaduwzijde aan. Volgens Kohn wordt door te belonen de leergierigheid en nieuwsgierigheid bij kinderen ingeperkt.

Demotivatie
Kinderen die beloond worden om hun vrijgevigheid, zijn zonder die beloning veel minder vrijgevig dan kinderen die er geen beloning voor hebben gekregen. Hetzelfde geldt voor kinderen waarbij het belangrijkste doel is om een cijfer 10 te halen, minder interesse in leren hebben als zij er geen cijfer voor krijgen. Het cijfer, de beloning, lijkt hiermee belangrijker dan het plezier in wat ze doen.

Resultaat belangrijker dan leren
Uit onderzoek blijkt dat studenten een project met ‘minimale moeite en grote kans op succes’ verkiezen boven een project waarbij ze veel nieuwe dingen leerde, maar de kans op fouten maken veel groter is. Ze zijn niet lui of ongemotiveerd, maar rationeel. Doordat ze van ouders indirect te horen krijgen dat een hoog cijfer belangrijker is dan leren

Cijfers zijn de vijand van de ontdekkingsreis
Als succes het einddoel is, zullen studenten alleen dat willen leren wat ze nodig hebben voor dat einddoel. Ze zullen trucjes uithalen, of misschien wel spieken, in plaats zich te verbinden met de materie en plezier te hebben in wat ze leren. Cijfers zijn hierdoor de vijand van de ontdekkingsreis geword

Wat zeggen deze uitspraken?

“Ik kan niet tekenen”
Iedereen die een potlood kan vasthouden kan tekenen. Er zijn zelfs mensen die het met hun mond of voeten doen. Niet iedereen kan misschien een realistisch paard tekenen. Maar er zijn meerdere vormen van tekenen. Het neerzetten van lijnen, vormen en kleuren kan iedereen. Het gaat dan niet om het eind resultaat, maar om het proces. Het maakt dan niet uit dat er iets ‘geks’ uit voortkomt. Het gaat dan om het plezier van het beleven ervan. Dit leef je voor bij je kinderen

“Weer op het potje geplast, wat super goed. Jij krijgt een sticker”

‘Zindelijk zijn’ is op zichzelf al een beloning. Het is een teken van zelfstandigheid en groter worden. Het is een mijlpaal, maar ook een gewone ontwikkeling. Een sticker (of het overdreven gejuich) verlegt de aandacht naar de beloning in plaats van het feit dat het kind nu voelt dat het moet plassen, op kan houden en een droge broek heeft. En wat als het zindelijk worden niet lukt dan blijft de sticker uit?!… De ervaring wordt dan: Ik krijg een sticker als ik voldoe.

“Liever havo/vwo dan vmbo-advies bij de cito-toets”

We willen liever hoogopgeleid kind, dan een kind dat praktisch misschien heel goed is met zijn handen. Eindresultaat lijkt hier weer belangrijker te zijn dan de op de juiste plek te kunnen leren. Hoe fijn is het voor een kind om plezier te hebben in het leren op welk niveau dan ook en hiervoor als vanzelfsprekend goedkeuring van ouders te krijgen.

Wat is belangrijk in mijn lessen?

Plezier en eigen tempo zijn kernwaarden in mijn bedrijf. Deze vind je dan ook terug in mijn oefeningen en lessen. Binnen de (online) cursus is er ‘succes’ als iemand ontdekt en leert. Dat kan zijn dat:

• Een ouder ontdekt door even te wachten, hij beter aansluit bij het tempo van het kind.
• Een kind dat vallen eerst eng vond en nu door oefenen er plezier in heeft.
• Een ouder leert er oke mee te zijn om iets nog niet te kunnen
• Het plezier dat buiten de lessen doorgaat.

Dan is het voor mij een geslaagde cursus. Vanuit plezier grenzen herkennen en deze op eigen tempo spelenderwijs verleggen. Dat geldt zowel voor de kinderen als voor ouders. Als je plezier beleeft aan dat wat je doet word je verliefd op het leerproces.

Geschreven door: Nikki Rasing
Gepubliceerd: maart 2021