Reden achter gedrag van onhandige, passieve, brave kinderen

Reden achter gedrag van onhandige, passieve, brave kinderen wordt vaak afgedaan als een karaktertrek. Terwijl als je verdiept in het gedrag weet je dat het  geen karaktertrek is. Het gedrag heeft wel een reden. Deze zijn terug te brengen naar 3 behoeftes. In dit blog leg ik de reden achter gedrag uit. Dit doe ik dat aan de hand van voorbeelden uit mijn eigen Contakidslessen.

Disclaimer: De kindjes op de foto’s zijn niet de kindjes uit het voorbeeld!

Reden achter gedrag bij snel afgeleide Bram

Bram rent door de zaal. Energie voor 10, zoals veel peuters op die leeftijd. Wat me opvalt is dat hij zich vooral aan de buitenkant van de zaal beweegt. Hij staat bij de muur of bij de deur. Alsof de zaal niet genoeg is, wil hij alweer naar buiten en de deur openmaken, om zijn speelterrein nog groter te maken. Zijn moeder probeert hem terug te halen. Ze probeert hem wat af te leiden zodat hij met zijn aandacht in de zaal blijft. De workshop gaat van start. De helft van de oefeningen lijken hem niet te interesseren of wil hij maar één keer doen. Wel staat hij er met een grote glimlach. Verdrietig of boos is hij niet. Als ik zijn moeder vraag waarom zij gekozen heeft voor de Contakids workshop dan is haar antwoord: Ik wil inspiratie opdoen voor manieren van samenspel met mijn kindje. Hij is namelijk zo snel uitgekeken op spelletjes en speelgoed. Met Contakids heb ik weer even wat nieuws!

Ik kan me voorstellen dat je als moeder je dan echt een vermaak programma voelt. Vermoeiend wellicht, omdat er geen rust lijkt te zijn en er telkens iets nieuws moet komen. Je bent meer bezig met nieuwe dingen verzinnen en je kind bezig te houden, in plaats van lekker samen spelen.

Dit is zo’n kindje waarbij ik toen voelde, dit kind heeft behoefte aan iets en vertoont opvallend gedrag. Er is een reden achter het gedrag. Maar ik kreeg mijn vinger en niet op. Wat dit jongetje nodig ha vertel ik later bij de reden achter gedrag.

Ik wil inspiratie opdoen voor manieren van samenspel met mijn kindje. Hij is namelijk zo snel uitgekeken op spelletjes en speelgoed.

Het meisje dat zich gedroeg als een 7 jarige, maar bewoog als een peuter

Nola komt verlegen de les binnen. Ik zie aan haar dat ze alles in haar omgeving ziet. Toen ik een klein gesprekje met haar aanknoopte kwamen er hele vol zinnen uit, waardoor ik haar zo op een leeftijd van 7 jaar zou schatten, terwijl ze pas net 5 was. Ze kan heel precies omschrijven wat ze ziet en praat erg veel. Cognitief loopt ze ver voor op haar leeftijd. De workshop begint en in ik tel af: ” 3, 2,1 go!”. Alle kinderen rennen naar hun mama/papa. Alleen Nola begint te kruipen. Ik en haar moeder moedigen haar aan om te gaan staan. Na een paar pogingen om haar tot staan te brengen lukt dit. Toch valt me heel wat op in dit moment. Kinderen willen vaak het liefst de hele dag door rennen, omdat het veel sneller is en bewegingsvrijheid geeft. Terwijl dit meisje juist ging kruipen in plaats van lopen. Iets in me zegt dat het niet klopt bij de leeftijd van het meisje, zeker omdat ik haar eerder nog ouder had geschat, gezien haar woordenschat en hele vol zinnen.

Later hoorde ik van haar moeder dat Nola hartproblemen heeft vanaf haar geboorte, waardoor ze al haar hele leven regelmatig naar het ziekenhuis gaat. Dan voor operaties, dan weer voor controles of voor therapie. Mijn gevoel zegt dat dit meisje om vertrouwen vraagt. Vertrouwen in haar eigen lichaam om precies te zijn. Toen ik me later gingen verdiepen in het kinderbrein en antroposofie, viel het kwartje en snapte ik wat ik had gezien… Er zat wel inderdaad een reden achter dit gedrag.

 

Cognitief liep dit meisje ver voor haar leeftijd, maar ze durfde niet te rennen

Hoe kan ik deze ouders helpen?

Dit zijn twee voorbeelden van kindjes die ik in mijn les/workshops heb gehad. Hiervan zei mijn gevoel toen dat er iets aan de hand was. Niet iets heel groots als een stoornis, maar het gedrag was opvallend en vroeg iets wat ik op dat moment niet thuis kon brengen. Pas toen ik meer begon te lezen over kinderen kon ik het gedrag plaatsen en kwam bij mij de vraag omhoog:

Waarom weten ouders dit niet?

En meteen bood de volgende vraag zich aan: Wat als ouders dit wel zouden weten? Hoe fijn is het als je vanuit ervaring en observatie het antwoord op je eigen vraag krijgt. Iedere ouder die ik spreek wil het beste voor zijn/haar kind! Ik geloof ook dat iedere ouder zich verantwoordelijk voelt hoe het kind zich verder ontwikkelt. Er bestaan zoveel boeken die jij misschien ook wel hebt gelezen, maar hoe mooi is het als je kan begrijpen wat je ziet.

Pedagogen, therapeuten, psychologen en kinderartsen leren over gedrag en ontwikkeling van kinderen en leren van een afstandje kijken en observeren.  Ik ga je mijn observaties met de desbetreffende theorie geven die mij destijds heeft geholpen om het gedrag te snappen wat ik zag. Het bleek zo logisch. Als je het eenmaal op die manier ziet, kan je het niet meer on-zien als het ware.

Deze behoefte heeft een kind altijd nodig

Het lijf liegt nooit, dat heb ik al als danser, als mens en ook als Contakids docent ervaren. Volwassenen zijn geneigd om veel vanuit het hoofd te doen. Het mooie aan het jonge kind is dat ze nog zo verbonden zijn met het lichaam. Een kind is met het hele lichaam blij, boos, gefrustreerd etc. Daarom kan je een kind zo goed lezen in de behoeften die ze hebben. Er is namelijk altijd een reden achter gedrag. Om een kind uit te laten groeien tot een evenwichtig, veerkachtig en liefdevol persoon heeft een kind het volgende nodig:

  • Fysiek contact
  • Vrij bewegen (samen met jou)
  • Eigen tempo

Heeft een kind hierin een tekort, dan kan je dat zien in hun doen en laten. Achter elke onvervulde behoefte schuilt bepaald gedrag en heeft dus een reden. De voorbeelden van de kindjes hierboven lieten dat ook zien.

Gedrag 1:  Claimende of nieuwsgierige kinderen

De reden van gedrag bij plakkerig/claimend of snel afgeleid kinderen is het gebrek aan fysiek contact. Door veel contact te hebben in de vorm van buitenspelen, knuffelen, kietelen, masseren en stoeien ervaart het kind zijn eigen lichaam. Een kind dat goed in zijn lichaam zit kan het gevoel van ‘de wereld is veilig’ uit zichzelf halen en kan zich verbinden met de wereld om zich heen. Is dit niet het geval dan kan zich dit soms uiten in opvallend gedrag. Ik noem er 2.

PLAKKERIG – Een kind kan erg plakkerig/afhankelijk/claimend opstellen als hij/zij de veiligheid niet uit zichzelf kan halen. Het kind heeft letterlijk de ouder nodig om zich veilig te voelen. Met dit claimend gedrag vraagt je kind juist: Hoe kan ik op mezelf gaan vertrouwen van binnenuit? Juist veel en bewust aanraken is dus een mooie manier om dat vertrouwen van binnenuit te laten groeien.

Als we goed ons lichaam voelen, ontstaat het verlangen om jezelf met de buitenwereld te verbinden. Zo ontstaat interesse. Kinderen die zichzelf niet als één geheel ervaren zullen daarom de verbinding niet opzoeken.

AFGELEID – Deze kinderen zijn nieuwsgierig, maar zijn nooit tevreden met wat ze vinden, waardoor ze maar blijven zoeken naar nieuwe dingen. Soms kan je ook zeggen dat ze snel afgeleid zijn. Met de aandacht naar binnen gaan vinden ze vaak spannend. Deze kinderen tasten daarom altijd de randen van de omgeving af. Een 24/7 vermaakprogramma aanbieden zal niet helpen. Het kind uitnodigen om in het lichaam te komen uiteindelijk wel! Want dan kan het zelfvertrouwen van binnenuit ontstaan, net zoals het verlangen om te verbinden met de wereld om hen heen.

Gedrag 2: Grote praters of afstandelijke kinderen

Reden van gedrag bij kinderen die veel praten of juist koud overkomen is het gebrek aan zelfvertrouwen in het bewegen. Kinderen hebben altijd de drive om te bewegen en om na te doen. Dat is namelijk de manier om je lichaam eigen te maken, zodat het steeds meer doet wat jij wil. Spiegelneuronen maken dat kinderen als vanzelf na doen en hier ook niet over nadenken. Kinderen spiegelen continu. Door de drive om te bewegen en te ontdekken ontwikkelt de motoriek als vanzelf. Hierdoor ontstaat er ook weer zelfvertrouwen. Toch kan deze natuurlijke drive om te bewegen en na te doen verhinderd worden. Ik ga je 2 voorbeelden van gedrag geven waardoor je het wellicht beter kan snappen.

GROTE PRATER – Kinderen die die onzekere tijden meemaken door ziekte, verhuizing of veel ruzie worden onzeker. Hierdoor stopt (deels) de werking van spiegelneuronen. In de Antroposofie noemen ze dat de bewegingszin wordt afgestompt. Hoe dan ook het kind stop (deels) met nabootsing en verliest het plezier in het bewegen. Ter compensatie wordt alle energie in het hoofd gestopt. De aandacht gaat naar het cognitieve vermogen. Dat maakt dat deze kinderen vaak een grote woordenschat hebben (voor hun leeftijd) en veel praten. Zo zelfverzekerd als ze met hun hoofd zijn, zo onzeker zijn ze in hun bewegen. 

KOUD – Kinderen worden geboren met reflexen. Deze moeten na van tijd verankeren. Gebeurd dit niet doordat bepaalde fases overhaast zijn gegaan, blijven de reflexen. Dit keer helpen ze niet, maar zitten ze juist in de weg. Het kind heeft in bepaalde situaties geen controle. Kan niet stil zitten, kan een bepaalde beweging niet doen. Hierdoor wordt het kind passief. Het resultaat is dat het kind zich afsluit omdat die zijn leeftijdsgenootjes niet kan bijhouden. Door dit gevoel zullen kinderen de interactie uit de weg gaan en worden ze vaak onterecht als koud bestempeld. Ze willen wel met andere kinderen spelen, maar ze durven niet omdat hun lichaam niet doet wat ze willen en daardoor voelen ze zich anders. 

Juist door een kind uit te nodigen om vrij te spelen/bewegen, samen met jou als voorbeeld, kan het plezier in bewegen terug worden gevonden. Hierdoor worden de spiegelneuronen weer optimaal benut. reflex wordt verankerd (eventueel met hulp van reflex integratie therapeut). Er ontstaat de drive om te bewegen. Kinderen bewegen hierdoor meer en worden weer baas over eigen lichaam! Dat geeft het vertrouwen om de interactie met andere kinderen weer op te zoeken. De oplossing ligt dus in samen en vanuit plezier bewegen/spelen! Contakids is hier een prachtig voorbeeld van. Vooral fysiek bezig zijn, zonder speelgoed en helemaal op elkaar afgestemd.

Door dit gevoel zullen kinderen de interactie uit de weg gaan en worden ze vaak onterecht als koud bestempeld.

Gedrag 3: Langzame leerling en pleasers

Reden van gedrag bij kinderen die langzaam ontwikkelen/leren of kinderen die nooit een tegenwoord geven is het gebrek gevoel van eigen waarden. Het gevoel van eigenwaarde creeer je door de grenzen van het kind te volgen. Oftewel het tempo van het kind volgen. Maar wat is nou het juiste tempo? Wanneer moet je laten, wanneer moet je juist aanmoedigen en wat als iets gewoon moet?
Daar kan ik niet het antwoord 1,2,3 op geven. Wat ik wel kan doen is je uitnodigen om te kijken en te observeren zonder oordeel of eigen overtuigingen.

Voel je dat een kind passief is, dan vraagt je kind om een trigger of hulp. Merk je dat je kind wel wil, maar durft die niet, dan is kleine ondersteuning voldoende om vaak de stap te zetten voor het kind. Moet je zien hoe trots die daarna is! Andere kinderen willen eerst even dicht bij papa op schoot en na 10 minuten vertrouwen ze het, en gaan ze los!

LANGZAME LEERLING –  Kinderen hebben de natuurlijk drive om te leren mits ze interesse en plezier in hebben. Een kind dat zich geforceerd voelt zal niet snel leren. Een kind dat zich niet veilig voelt in het zwembad vanwege de grote ruimte, het water of omdat die dan alleen daar zonder mama/papa staat, zal niet snel vanbinnen uit snel leren zwemmen. Daarom denk ik dat sommige kinderen zo lang doen over diploma A (en B). Op het moment dat een kind de drive heeft om te leren zwemmen, dan zal het als een speer gaan. Een kind dat zich geforceerd voelt, zal geen veiligheid ervaren. Terwijl juist veiligheid nodig is om plezier te hebben. Geef je kind het gevoel dat het op eigen tempo mag doen en geef woorden aan gevoelens. Een kind dat zich gezien voelt, zal daardoor sneller zich veilig voelen en iets proberen.

PLEASER – Het klinkt ideaal een kind dat alles braaf doet wat je wilt. Maar als je naar de onderliggende reden gaat kijken is het minder fijn. Pleasers voelen zich niet belangrijk. De ervaring is namelijk dat er niet naar hen wordt geluisterd. Zo kan een ouder alles voor het kind bepalen. Eigen waarde wordt niet belangrijk, maar de waarde van de ouder is de reden om dingen wel/niet te doen. Het kind cijfert zichzelf (deels) weg om jou tevreden te houden. Dit is nooit goed voor het zelfvertrouwen en de zelfredzaamheid van je kind. Vaak zie je dat ouders zo verbaasd als hun lieve zoon in de puberteit opeens agressief wordt. Ze herkennen hun lieve zachtaardige kind niet meer. Het gedrag lijkt veranderd, maar dat is niet zo. De jongen is nog steeds volgzaam en een pleaser. Alleen zijn de ouders vervangen door foute vrienden. Het kind doet nog steeds dingen om een ander tevreden te houden en denkt niet aan eigen grenzen of waarden.  Het is dus super belangrijk om kind te leren over eigen waarden en  grenzen te herkennen. Dan kan een kind vanuit zelfvertrouwen beslissingen nemen en zich laten leiden door EIGEN normen en waarden.

In mijn Contakidslessen kijk ik naar de reden van gedrag

Als danser heb ik geleerd om beweging en verhoudingen te vertalen naar betekenis. Net zoals bij een dansvoorstelling zal ieder mens uit het publiek net wat anders ervaren. Bij de een blijft een bepaalde scene hangen, terwijl de ander juist geïnspireerd raakt door de energie van de dansers. 
Zo kijk ik ook naar de kinderen in de Contakidslessen. Zij zijn als het waren mijn dansvoorstelling en ik ben hun publiek. Ik kijk en observeer wat ze vertellen met hun lichaam. In alle oefeningen wordt continu gevraagd om te reageren. Als je je kind goed kan ‘lezen’ kan je dat geven wat het kind nodig heeft. Niet door middel van gesprek en taal, maar vanuit het lichamelijk contact. Door even een hand uit te steken, door even te wachten of juist er vol voor te gaan. In de Contakidslessen kijken ouders vol aandacht elke keer weer naar hun kind en elke keer ontdekken ze weer een talent of een grens. Op deze manier leren ouders hun kind nog beter te begrijpen. Achter elke beweging schuilt namelijk een betekenis.

Geschreven door Nikki op 16 oktober 2020
Deel dit bericht op:
3 redenen voor een onhandige kleuter. Met oplossingen

3 redenen voor een onhandige kleuter. Met oplossingen

3 redenen voor een onhandige kleuter. Met oplossingen Groter praters, kleine denkertjes en cognitieve voorlopers die over hun eigen voeten struikelen en veel blauwe plekken hebben. Niks mis met cognitief voorlopen, maar wel als dat samen gaat met slechte motoriek. In...

Lees meer

0 reacties